رویاهای صادقه    

حَلَم در لغت به معني رويا، خواب ديدن است .خداوند در قرآن از قول حضرت يوسف مي فرمايد :( اي پدر ، من در خواب ديدم يازده ستاره و خورشيد و ماه در برابرم سجده مي کنند) (سوره يوسف آيه 4)، از آيه شريفه معلوم مي شود بعضي از خواب ها صادق و درست مي باشد.

امام صادق (ع) مي فرمايد: خواب بر سه گونه است: 1- مژده اي از جانب خدا بر مؤمن 2- از جانب شيطان 3- خوابهاي آشفته. روايات که در ذيل آورده شد خواب صحيح و درست و خواب شيطاني و آشفته را مشروحاً توضيح مي دهد. اما روايات در مورد خواب هاي صادق و کاذب و بيان آن به ديگران که نقل مي شود توجه فرمائيد

 1- 

 حسن بن عبدالرحمن از حضرت ابى الحسن (موسى بن جعفر) (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود: خوابهادر آغاز خلقت نبود (و مردم خواب نميديدند) و بعدها پيدا شد، گويد: من عرض كردم : علت پيدايشش ‍ چه بود؟ فرمود: خداى عز ذكره پيامبرى را به وى مردم زمانش فرستاد و او ايشانرا بپرستش و فرمانبردارى خدا دعوت فرمود: مردم گفتند: اگر ما چنين كنيم پاداشمان چيست ؟ زيرا كه به خدا سوگند نه تو مالت بيش از ما است و نه فاميلت عزيزتر از فاميل مايند؟ آن پيغمبر فرمود: اگر اطاعت مرا بكنيد خداوند شما را به بهشت مى برد، و اگر نافرمانيم كنيد خداوند به دوزختان برد، گفتند: بهشت و جهنم چيست ؟ آن پيغمبر براى آنها آن دو را توصيف كرد، گفتند: چه وقت ما به آنجا خواهيم رفت ؟ فرمود: هرگاه بميريد، گفتند: ما مرده هامان را ديده ايم كه استخوان پوسيده و خاك مى شوند، و بدنبال اين سخن بر تكذيب و خوار شمردنشان از آن پيغمبر بزرگوار الهى افزوده گشت ، پس خداى عزوجل خوابها را در ايشان پديد آورد، پس به نزد آن پيغمبر آمدند و آنچه را در خواب ديده بودند به او گزارش داده و تعجب خود را از اين جريان اظهار كردند.

آن پيغمبر به ايشان فرمود: همانا خداى عزوجل خواست تا بدينوسيله براى شما حجت آورد، ارواح شما نيز اينچنين است كه چون مرديد اگر چه بدنهاتان پوسيده شود ولى جانهاتان در عقاب بسر مى برند تا دوباره بدنها زنده شود (يعنى همچنانكه در اين جهان در وقت خواب ديدن بدن از فعاليت افتاده و چون جسمى بى روح در رختخواب خفته ولى روح مشغول فعاليت است تا هنگامى كه دوباره بيدار شود، و اين مطابق همان حديثى است كه فرمود: (كما تنامون تموتون و كما تستيقظون تبعثون ) همچنانكه بخواب رويد مى ميريد، و همچنانكه بيدار شويد در قيامت زنده شويد).

الروضه الکافي، ج1، ص:127، ح57

2-

   امام رضا (عليه السلام ) فرمود: رسم رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) چنان بود كه چون صبح مى كرد به اصحاب خويش مى فرمود: آيا نويد بخشى هست ؟ و مقصودش خواب بود (يعنى آيا كسى خواب خوبى ديده )؟

الروضه الکافي، ج1، ص:129، ح59

3-

   جابر گويد: امام باقر (عليه السلام ) فرمود: مردى از رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) معناى گفتار خداى عزوجل را پرسيد (كه فرمايد): (مژده اى در زندگى اين دنيا براى ايشان است ) (سوره يونس آيه 65) رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: آن مژده خواب خوبى است كه مؤ من مى بيند و در مورد كار دنيايش از آن مژده گيرد.

الروضه الکافي، ج1، ص:129، ح60

4-

- امام صادق (عليه السلام ) فرمود: خواب بر سه گونه است : 1- مژده اى از جانب خداوند براى مؤ من . 2- بيم دادنى از طرف شيطان . 3- خوابهاى آشفته .

الروضه الکافي، ج1، ص:129، ح61

5-

    ابوبصير گويد: به امام صادق (عليه السلام ) عرض كردم : قربانت گردم خواب راست و دروغ از يكجا بر آيد (وبه يك نحو است )؟ فرمود: آرى ، اما خوابهاى دروغ و پريشان آنست كه مرد در آغاز شب مى بيند، در آنوقت كه تحت تسلط شهوات و سركشان بدكار (از شياطين ) است ، و آن خوابها چيزى نيست جز آنچه در خيال انسان مجسم شود و آنها دروغ و بر خلاف در آيد، و اما خواب راست آنست كه انسان پس از گذشتن دو ثلث از شب هنگام آمدن فرشته ها ببيند و آن پيش از سحر است و اين رؤ ياى صادقه (و خواب راست ) است كه انشاءالله تخلف ندارد مگر آنكه جنب باشد يا بدون طهارت (وضوء يا تيمم ) خوابيده باشد و خدا را آنطور كه بايد ياد نكرده باشد كه آن خواب تخلف دارد و دير تعبير شود.

(مترجم گويد: براى اطلاع كافى از حقيقت خواب و اينكه چرا گاهى صادق و گاهى كاذب است بايد تمامى رواياتى كه در باب خواب وارد شده و كلمات بزرگان از حكماء و فلاسفه و ديگران را از نظر گذراند و چون استقصاء و نقل آنها در اينجا از وضع ترجمه ما خارج است شما را به كتاب دارالسلام حاجى نورى (رحمة الله عليه ) (ج 4 ص 232 - 267 ط قم ) راهنمائى مى كنيم كه مؤ لف بزرگوار در آنجا بطور مشروح ابتداءا روايات را كه از آنجمله همين حديث ابوبصير است نقل كرده و سپس گفتار حكماء و فلاسفه و ديگران را آورده و عميقا در اين باره بحث و تحقيق كرده است و اين بنده كتاب ديگرى نديده ام كه به اين اندازه تفصيلا در اين موضوع بحث كرده باشد).

الروضه الکافي، ج1، ص:129، ح62

6-

  - هشام بن سالم گويد: شنيدم از امام صادق (عليه السلام ) كه مى فرمود: راى مؤمن و خواب ديدنش درآخرالزمان بر هفتاد جزء از اجزاء پيامبرى استوار است .

(مجلسى (رحمة الله عليه ) گويد: چون در آخرالزمان خداوند حجت خويش را از مردم پنهان كند در عوض راى قوى و نيرومندى در مورد استنباط احكام به آنها تفضل كرده و عطا فرمايد، و چون وحى و گنجينه داران وحى (ائمه اطهار) را از ايشان برگرفته رؤ ياى صادقه (و خوابهاى راست ) به آنها عطا فرمود تا هر حادثه اى پيش از رسيدنش براى آنها آشكار گردد، و برخى گفته اند: اين جريان مربوط به زمان حضرت قائم (عليه السلام ) است ).

الروضه الکافي، ج1، ص:128، ح58

7-

معمر بن خلاد گويد: شنيدم از حضرت ابوالحسن (عليه السلام ) كه مى فرمود: چه بسا كه من خوابى ببينم وخودم آنرا تعبير كنم ، و خواب به هر طور تعبير شود همانطور مى شود

الروضه الکافي، ج1، ص:173، ح527.

8-

حسن بن جهم گويد: شنيدم از حضرت ابوالحسن (عليه السلام ) كه مى فرمود: خواب مطابق تعبير واقع مى شود، من عرض كردم : برخى از اصحاب ما روايت كرده اند كه خواب پادشاه (مصر كه خدا داستانش را در سوره يوسف بيان فرموده ) از خوابهاى پريشان (و بى تعبير) بوده (و به خاطر تعبيرى كه حضرت يوسف (عليه السلام ) كرد واقعيت پيدا كرد)؟ حضرت ابوالحسن (عليه السلام ) فرمود: زنى در زمان رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) در خواب ديد كه ستون خانه اش شكسته ، پس به نزد رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) آمد و خواب خود را نقل كرد، رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: شوهرت با حال خوشى از سفر مى آيد، و شوهر آن زن به سفر رفته بود، و چنانچه پيغمبر (صلى الله عليه و آله ) فرموده بود از سفر بازگشت .

بار ديگر شوهرش به سفرى رفت و آن زن دوباره در خواب ديد كه ستون خانه اش شكسته اين بار مرد چپ و شومى را ديدار كرد و خوابش را براى او گفت آنمرد بد سرشت به او گفت : شوهرت خواهد مرد، اين خبر بگوش ‍ پيغمبر (صلى الله عليه و آله ) رسيد فرمود: چرا اين مرد خواب آن زن را خوب تعبير نكرد!

الروضه الکافي، ج1، ص:173، ح528

9-

جابربن يزيد از امام باقر (عليه السلام ) روايت كند كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) مى فرمود: هماناخواب مؤ من (چون پرنده اى ) ميان زمين و آسمان بر سر صاحبش بال بگشايد تا وقتى كه خودش آن را تعبير كند يا ديگرى مانند خودش آنرا برايش تعبير كند، و چون تعبير شد به زمين آيد، پس خواب خود را جز براى شخص خردمند باز نگوئيد.

الروضه الکافي، ج1، ص:173، ح529

10-

ابوبصير از امام صادق (عليه السلام ) روايت كند كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: خواب را نبايدگفت جز براى شخص مؤ منى كه از حسد و ستم دور باشد

الروضه الکافي، ج1، ص:173، ح530